1 Van tín hiệu điện là gì?

Van tín hiệu điện là loại van được tích hợp công tắc giám sát điện (switch giám sát hành trình) giúp gửi tín hiệu trạng thái đóng/mở của van về trung tâm điều khiển (tủ điện, hệ thống SCADA, phòng kỹ thuật,…). Loại van này thường được sử dụng trong các hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC), cấp thoát nước tự động hoặc các hệ thống cần kiểm soát từ xa.

Van tín hiệu điện là giải pháp giám sát trạng thái an toàn trong hệ thống, đảm bảo người vận hành luôn biết chính xác van đang mở hay đóng để đưa ra phản ứng kịp thời.

2 Cấu tạo van tín hiệu điện

Cấu tạo bao gồm hai phần chính:

2.1 Phần van cơ

Tùy theo ứng dụng, phần van cơ có thể là:

• Van bướm (thường dùng nhất – loại wafer/lug)
• Van cổng (dạng ty nổi)
• Van bi, van cầu, van một chiều, v.v…

Vật liệu phổ biến: gang, inox, đồng, nhựa (tùy môi trường làm việc).

2.2 Bộ tín hiệu điện (công tắc giám sát)

• Là một hộp công tắc đặt trên bộ điều khiển van (trên tay gạt, ty van, hoặc hộp tín hiệu).
• Bao gồm: micro switch, cần gạt hành trình, nắp bảo vệ chống nước IP65/IP67.
• Có tiếp điểm NO/NC kết nối về tủ điều khiển.

3 Nguyên lý hoạt động

• Khi van mở hoặc đóng, cơ cấu cơ học bên trong van sẽ kích hoạt công tắc hành trình.
• Công tắc truyền tín hiệu điện (0 hoặc 1) về hệ thống điều khiển.
• Trạng thái này có thể hiển thị trên tủ trung tâm, đèn báo hoặc hệ SCADA.
• Không có chức năng điều khiển tự động đóng/mở, chỉ giám sát trạng thái van.

 Lưu ý: Van tín hiệu điện khác với van điều khiển điện. Van tín hiệu chỉ báo trạng thái, không đóng mở tự động.

4 Thông số kỹ thuật cơ bản

Thông số	Giá trị phổ biến
Kích thước	DN50 – DN300
Áp suất làm việc	PN10 – PN16
Điện áp tín hiệu	24VDC, 220VAC (NO/NC tiếp điểm khô)
Cấp bảo vệ	IP65 – IP67 (tùy loại công tắc)
Kiểu kết nối	Wafer, mặt bích, ty nổi
Vật liệu thân	Gang, inox, nhựa
Tiêu chuẩn lắp đặt	BS, ANSI, JIS
Nhiệt độ làm việc	-10°C ~ 120°C

5 Phân loại van tín hiệu điện

5.1 Theo kiểu van

• Van bướm tín hiệu điện: Phổ biến nhất, gọn nhẹ, dùng nhiều trong PCCC.

• Van cổng tín hiệu điện: Dạng ty nổi, phù hợp chôn ngầm hoặc hệ thống cấp nước lớn.

5.2 Theo tín hiệu giám sát

• Tín hiệu khô (Dry contact): Chỉ truyền trạng thái (ON/OFF).
• Tín hiệu có đèn báo: Có thêm đèn LED hiển thị trạng thái tại van.

5.3 Theo xuất xứ và thương hiệu

• AUT (Malaysia) – phổ biến cho van bướm và van cổng.
• Shinyi xuất xứ Việt Nam
• Samwoo, Shinwoo, KVS (Hàn Quốc)
• Yuken, Toyo, Flowin, ARV, Hershey,…

6 Ưu và nhược điểm

6.1 Ưu điểm

• Giám sát chính xác trạng thái van từ xa.
• Dễ tích hợp vào hệ thống tòa nhà thông minh, PCCC.
• Độ bền cao, ít bảo trì.
• An toàn, tránh trường hợp van đóng/mở sai trạng thái.

6.2 Nhược điểm

• Giá cao hơn so với van thông thường.
• Không có chức năng điều khiển tự động – chỉ giám sát.
• Yêu cầu đấu nối điện, cần người có chuyên môn lắp đặt.

7 Ứng dụng của van tín hiệu điện

• Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC): Đảm bảo giám sát trạng thái van cấp nước cho vòi phun.
• Tòa nhà, chung cư, nhà xưởng: Tích hợp với hệ thống quản lý tập trung.
• Nhà máy, khu công nghiệp: Giám sát van cấp nước, van an toàn.
• Hệ thống cấp nước thành phố, cấp thoát nước đô thị.

8 Bảng giá van tín hiệu điện (tham khảo)

Loại van	Kích thước	Giá (VNĐ)
Van bướm tín hiệu điện AUT	DN100	950.000 – 1.450.000
Van cổng tín hiệu điện AUT	DN150	2.000.000 – 3.500.000
Công tắc giám sát độc lập	—	500.000 – 1.200.000
Van bướm tín hiệu Hàn Quốc	DN100	1.500.000 – 2.200.000

Giá phụ thuộc vào vật liệu, kích cỡ, xuất xứ và số lượng mua.

9 Mua van tín hiệu điện ở đâu uy tín?

Khi lựa chọn van tín hiệu điện, nên ưu tiên:

• Đơn vị phân phối chính hãng có CO-CQ.
• Có kỹ thuật hướng dẫn đấu nối, sơ đồ mạch và tư vấn phù hợp hệ thống.
• Thương hiệu phổ biến tại Việt Nam: AUT (Malaysia), KVS, Shinwoo, Hershey (Đài Loan), ARV,…

10 Kết luận

Van tín hiệu điện là giải pháp hiệu quả để giám sát trạng thái van từ xa, đảm bảo tính an toàn, tiện lợi và đồng bộ cho các hệ thống hiện đại, đặc biệt là hệ thống PCCC.

Tuy không có chức năng điều khiển, nhưng với giá thành hợp lý và tính năng thiết yếu, van tín hiệu điện đang ngày càng trở thành trang bị tiêu chuẩn trong nhiều công trình dân dụng và công nghiệp.

 Nếu bạn đang thiết kế hoặc thi công hệ thống PCCC, đừng bỏ qua van tín hiệu điện – một thiết bị nhỏ nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc vận hành an toàn và hiệu quả.